BỘ LUẬT HÌNH SỰ SỐ 100/2015/QH13 – TÓM LƯỢC NỘI DUNG
Khi sinh sống, làm việc hoặc mở rộng hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, việc hiểu rõ hệ thống pháp luật cơ bản của quốc gia là yếu tố hết sức quan trọng – đặc biệt là Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 (được sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Bộ luật này quy định các hành vi bị coi là tội phạm và các hình phạt tương ứng, áp dụng đối với cả cá nhân và pháp nhân thương mại, bao gồm người nước ngoài và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam.
Việc nắm vững quy định của pháp luật hình sự giúp các tổ chức và cá nhân phòng tránh rủi ro pháp lý, bảo đảm tuân thủ pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trong quá trình sinh sống, làm việc và đầu tư tại Việt Nam.
Bài viết dưới đây trình bày những nội dung cốt lõi, cấu trúc và điểm mới nổi bật của Bộ luật Hình sự năm 2015, nhằm cung cấp cái nhìn tổng quan, dễ tiếp cận và hữu ích cho người nước ngoài, nhà đầu tư và các chuyên gia pháp lý quan tâm đến hệ thống pháp luật Việt Nam.
Click để tải Bộ luật Hình sự Việt Nam số 100/2015/QH13
Thông tin khái quát
- Tên đầy đủ: Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13
- Hiệu lực thi hành: Từ ngày 01/01/2018
- Căn cứ sửa đổi, bổ sung: Luật số 12/2017/QH14
- Phạm vi điều chỉnh: Quy định về tội phạm, hình phạt, trách nhiệm hình sự và nguyên tắc xử lý người phạm tội.
- Cấu trúc Bộ luật:
- Phần thứ nhất: Những quy định chung
- Phần thứ hai: Các tội phạm cụ thể
- Tổng số điều khoản: 426 điều, chia thành 26 chương.

Nội dung cơ bản của Bộ luật Hình sự 2015
Phần thứ nhất – Những quy định chung
Phần này đặt nền tảng cho toàn bộ pháp luật hình sự Việt Nam, bao gồm:
- Nguyên tắc cơ bản:
- Mọi hành vi phạm tội phải được quy định trong Bộ luật Hình sự.
- Không ai bị kết án hai lần vì cùng một hành vi phạm tội.
- Bảo đảm công bằng, nhân đạo, khoan hồng và tôn trọng quyền con người.
- Chủ thể của tội phạm:
- Cá nhân: Người từ đủ 16 tuổi chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm; người từ 14 đến dưới 16 tuổi chỉ chịu trách nhiệm về tội rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
- Pháp nhân thương mại: Lần đầu tiên được quy định có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với một số tội danh về kinh tế, môi trường, thuế, v.v.
- Hình phạt áp dụng:
- Đối với cá nhân: Cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ, tù có thời hạn, tù chung thân, tử hình.
- Đối với pháp nhân: Phạt tiền, đình chỉ hoạt động, cấm kinh doanh, cấm huy động vốn, v.v.
- Một số quy định quan trọng khác:
Thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, miễn trách nhiệm hình sự, giảm án, xóa án tích, phòng vệ chính đáng, tình thế cấp thiết, chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt, đồng phạm…
Phần thứ hai – Các tội phạm cụ thể
Bộ luật phân loại tội phạm theo nhóm hành vi chính, bao gồm:
- Nhóm tội xâm phạm an ninh quốc gia: Phản bội Tổ quốc, gián điệp, khủng bố, hoạt động nhằm lật đổ chính quyền.
- Nhóm tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm: Giết người, hiếp dâm, bắt cóc, hành hạ người khác.
- Nhóm tội xâm phạm sở hữu: Trộm cắp, cướp giật, lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
- Nhóm tội phạm về ma túy: Sản xuất, mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy.
- Nhóm tội phạm về kinh tế, môi trường, thuế, chứng khoán, công nghệ thông tin.
- Nhóm tội phạm tham nhũng, chức vụ: Nhận hối lộ, lợi dụng chức vụ quyền hạn, thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Những điểm mới nổi bật so với Bộ luật Hình sự 1999
- Bổ sung chế định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại.
- Giảm và loại bỏ hình phạt tử hình đối với một số tội danh.
- Tăng tính nhân đạo và khoan hồng: miễn trách nhiệm hình sự cho người tự thú, hợp tác điều tra.
- Mở rộng áp dụng hình phạt tiền và cải tạo không giam giữ.
- Phi hình sự hóa một số hành vi, chuyển sang xử lý hành chính hoặc dân sự.
- Phân hóa rõ ràng độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, đảm bảo tính nhân đạo với người chưa thành niên.
- Tăng cường tính minh bạch, công bằng trong định tội và định khung hình phạt.

Ý nghĩa của Bộ luật Hình sự 2015
Bộ luật Hình sự năm 2015 là một đạo luật nền tảng trong hệ thống pháp luật Việt Nam, góp phần:
- Bảo vệ trật tự, an toàn xã hội và quyền con người;
- Tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa;
- Nâng cao hiệu quả phòng, chống tội phạm;
- Đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội và hội nhập quốc tế.
Với nhiều năm kinh nghiệm trong việc tham gia bào chữa các vụ án hình sự phức tạp – đặc biệt trong các lĩnh vực như ma túy, trộm cắp, cướp giật, đánh bạc, tổ chức đánh bạc…..
Đội ngũ Luật sư Hình sự của An Law Vietnam cam kết bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.
Sự tham gia sớm của luật sư trong quá trình tố tụng là yếu tố then chốt giúp bạn tự bảo vệ mình một cách “khôn ngoan và hiệu quả”
Liên hệ:
An Law Vietnam – Đội ngũ Luật sư Hình sự chuyên nghiệp, tận tâm và giàu kinh nghiệm.
📞 Điện thoại: (+84) 986 995 543
📧 Email: info@anlawvietnam.com
📍 Trụ sở chính: Diamond Plaza, 34 Lê Duẩn, Phường Sài Gòn, TP. Hồ Chí Minh
🏢 Chi nhánh Vũng Tàu: Võ Thị Sáu, Phường Vũng Tàu, TP. Hồ Chí Minh