Ly hôn – đơn phương ly hôn – phân chia tài sản, quyền nuôi con

Ly hôn là sự việc bất bình thường trong xã hội, nhưng sự việc này vẫn thường xảy ra và vẫn được pháp luật công nhận vì nó là một biện pháp cần thiết để đảm bảo cho quyền tự do trong hôn nhân, cũng như hôn nhân tự nguyện. Tất nhiên, để việc ly hôn được công nhân là hợp pháp thì cần phải thực hiện các thủ tục tố tụng tại tòa án theo quy định của pháp luật.

Các khái niệm liên quan:

Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
Tài sản chung của vợ chồng gồm: Tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập khác trong thời kỳ hôn nhân, tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung/ được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung.
Tài sản riêng của vợ, chồng gồm: Tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng cùng các tài sản được hình thành từ tài sản riêng.
Con chung của vợ chồng bao gồm: Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng và con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn nhưng được cha mẹ thừa nhận là con chung của vợ chồng.

Văn bản pháp luật liên quan đến thủ tục ly hôn:

Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015.

Thuận tình ly hôn:

Khi hai bên có mong muốn ly hôn và đã có thỏa thuận về việc chia tài sản, quyền nuôi con (không có yêu cầu tòa án phân xử) thì Tòa án sẽ công nhận thuận tình ly hôn;
Khi hai bên có mong muốn ly hôn nhưng không thỏa thuận được về việc phân chia tài sản, quyền nuôi con (hoặc thỏa thuận không đảm bảo được quyền lợi chính đáng cho vợ và con) thì tòa án sẽ giải quyết việc ly hôn.

Đơn phương ly hôn:

Vợ/ chồng có quyền đưa yêu cầu ly hôn đơn phương. Nếu hòa giải không thành, tòa án sẽ căn cứ vào tình hình thực tế để giải quyết cho ly hôn.
Trường hợp một người bị tòa án tuyên bố mất tích thì vợ/chồng của họ có thể nộp đơn yêu cầu ly hôn. – Cha, mẹ người thân thích khác của vợ/chồng (đang bị bệnh tâm thần hoặc mắc bệnh khác mà không thể nhận thức, làm chủ được hành vi của mình) cũng có thể yêu cầu ly hôn thay, nếu có bằng chứng chứng minh người này đang là nạn nhân của bạo lực gia đình do chồng, vợ của họ gây ra làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của họ.

Hồ sơ xin ly hôn gồm:

Đơn xin ly hôn (theo mẫu).
Bản sao Giấy CMND/ CCCD, hộ chiếu, giấy xác nhận thông tin cư trú.
Bản chính Giấy chứng nhận đăng ký kết hôn.
Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (nếu có yêu cầu chia tài sản).
Bản sao giấy khai sinh của con (nếu có con).

Về thủ tục nộp đơn xin ly hôn:

Nếu thuận tình ly hôn: Nộp tại Tòa án có thẩm quyền nơi vợ/ chồng cư trú.
Nếu đơn phương ly hôn: Nộp tại Tòa án có thẩm quyền của người vợ/chồng của người đệ đơn ly hôn.

Nguyên tắc giải quyết tài sản của vợ chồng khi ly hôn:

Việc giải quyết tài sản do các bên thỏa thuận; nếu không thỏa thuận được thì theo yêu cầu của vợ, chồng hoặc của hai vợ chồng, Tòa án giải quyết theo quy định của pháp luật.
Tài sản chung của vợ chồng được chia đôi nhưng có tính đến các yếu tố như:
1. Hoàn cảnh của gia đình;
2. Công sức đóng góp của 2 bên vào việc tạo lập, duy trì và phát triển khối tài sản chung;
3. Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập;
4. Lỗi của mỗi bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chồng.
Tài sản chung sẽ được chia bằng hiện vật, nếu không chia được bằng hiện vật thì chia theo giá trị; bên nào nhận phần tài sản bằng hiện vật có giá trị lớn hơn phần mình được hưởng thì phải thanh toán cho bên kia phần chênh lệch.
Trường hợp có sự sáp nhập, trộn lẫn giữa tài sản riêng với tài sản chung mà 2 bên có yêu cầu về chia tài sản thì được thanh toán phần giá trị tài sản của mình đóng góp vào khối tài sản đó.
Tài sản riêng của vợ, chồng thuộc quyền sở hữu của người đó.

Nguyên tắc phân chia trách nhiệm trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con sau khi ly hôn:

Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền, nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con chưa thành niên, con đã thành niên mất năng lực hành vi dân sự/ không có khả năng lao động và không có tài sản để tự nuôi mình theo quy định;
Vợ, chồng thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ, quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con. Trường hợp không thỏa thuận được: Tòa án sẽ quyết định giao con cho một bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi về mọi mặt của con (nếu con từ đủ 07 tuổi trở lên thì phải xem xét nguyện vọng của con).
Con dưới 36 tháng tuổi : Được giao cho mẹ trực tiếp nuôi (trừ trường hợp người mẹ không đủ điều kiện để trực tiếp nuôi con/ cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp với lợi ích của con).
Sau khi ly hôn, người không trực tiếp nuôi con có quyền, nghĩa vụ thăm nom con mà không ai được cản trở.
Nếu cha, mẹ không trực tiếp nuôi con lạm dụng việc thăm nom để cản trở hoặc gây ảnh hưởng xấu đến việc trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con thì người trực tiếp nuôi con có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế quyền thăm nom con của người đó.

Nếu có vấn đề thắc mắc về thủ tục, hồ sơ liên quan đến việc ly hôn xin đừng ngần ngại Liên hệ với An Luật Việt Nam để được hỗ trợ, tư vấn.